Theo chuyên gia Vũ Ngọc Sơn, Giám đốc công nghệ Công ty An ninh mạng quốc gia Việt Nam (NCS), chỉ trong một thời gian ngắn, hàng loạt vụ tấn công mã hóa dữ liệu nghiêm trọng xảy ra đối với các tổ chức, doanh nghiệp tại Việt Nam liên quan tới các lĩnh vực chứng khoán, năng lượng, viễn thông, y tế….

Gần đây nhất là hệ thống công nghệ thông tin của Tổng công ty Dầu Việt Nam - CTCP (PVOIL) đã bị tấn công bất hợp pháp có chủ đích theo hình thức mã hóa dữ liệu. Vụ việc này đã khiến hệ thống công nghệ thông tin của PVOIL bị ngưng trệ, trong đó có hệ thống phát hành hóa đơn điện tử.

Không chỉ PVOIL, Công ty cổ phần chứng khoán VNDIRECT cũng đã bị tấn công ransomware vào ngày 24/3. Với sự hỗ trợ của các cơ quan chức năng cùng các tập đoàn công nghệ hàng đầu. 

Hình thức tấn công của tin tặc trong các vụ việc vừa qua tương đối giống nhau: tấn công nằm vùng 1 thời gian, sau đó thực hiện mã độc tống tiền. Tuy nhiên, kỹ thuật tấn công các vụ lại không giống nhau nên khả năng đây là các cuộc tấn công của những nhóm tội phạm khác nhau.

“Để thực hiện mã hóa dữ liệu, tin tặc phải có đủ thời gian để biết dữ liệu nào quan trọng. Vì vậy, tin tặc sẽ phải cài các mã độc nằm vùng, thu thập thông tin hàng ngày, từ đó phân tích, đánh giá và lựa chọn mục tiêu để mã hóa dữ liệu. Với tổ chức có càng nhiều thành phần và càng phức tạp thì thời gian nằm vùng phải càng lâu”, chuyên gia Vũ Ngọc Sơn cho hay.

Chuyên gia Vũ Ngọc Sơn cho rằng, các cuộc tấn công mạng ngày càng tinh vi, đặc biệt có sự tham gia của các nhóm tội phạm lớn quốc tế. Do đó, các hệ thống tại Việt Nam luôn ở trong tình trạng có thể bị tấn công bất cứ lúc nào.

Để phòng chống các cuộc tấn công mạng này, chuyên gia Vũ Ngọc Sơn cho rằng, các tổ chức, doanh nghiệp cần chủ động hơn trong việc phòng chống. Ngoài việc rà soát lỗ hổng, tăng cường các giải pháp công nghệ, các tổ chức, doanh nghiệp lớn cần xây dựng một đội ngũ chuyên trách về an ninh mạng để bảo vệ hệ thống.

Bên cạnh đó, cần triển khai mô hình bảo vệ 4 lớp theo khuyến cáo của Bộ Thông tin và Truyền thông, trong đó yêu cầu thuê dịch vụ giám sát an ninh mạng chuyên nghiệp để đảm bảo khách quan, khắc phục điểm yếu con người của hệ thống, phát hiện kịp thời khi hệ thống bị tấn công, xâm nhập.

Trước thực trạng trên, Cục An toàn thông tin đã đưa ra cảnh báo tới các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp trên toàn quốc và chuẩn bị các phương án như: Khẩn trương đưa các hệ thống quan trọng vào giám sát an ninh mạng 24/7. Việc giám sát liên tục sẽ giúp phát hiện ra các trường hợp xâm nhập hệ thống từ sớm, loại bỏ nguy cơ bị nằm vùng theo dõi.

Đồng thời, khẩn trương thực hiện sao lưu dữ liệu quan trọng, tốt nhất là thiết lập được hệ thống dự phòng sao lưu định kỳ. Sẵn sàng quy trình ứng phó sự cố, nếu có điều kiện tổ chức diễn tập để rút kinh nghiệm, bổ sung, hoàn thiện quy trình với các trải nghiệm thực tế. Đào tạo nhận thức an ninh mạng, nâng cao kỹ năng của người dùng. Rà soát, kiểm tra an ninh định kỳ cho toàn bộ hệ thống công nghệ thông tin và cơ sở dữ liệu.